Πέντι πιδιά Πουλυγυρνά (Πολύγυρος)

Πέντι πιδιά Πουλυγυρνά¹

Πεντί πιδιά Πουλυγυρνά
αλέ κι τέσσιρα Νικητιανά,
κι τρία Καλυβιώτικα,

στουν Ίσβουρου² ανέβηναν,

ανέβηναν, κατέβηναν,
να δγιουν τις Ισβουριώτισσις,
του ποια είν’ η άσπρη κι η καλή,
του ποια είν’ η ουμουρφότιρη³.

Καμιά κι δεν τους άρισι,
μόν’ η Παπαγιουργάκινα⁴,
απού φουρεί τουν αλατζιά
που ‘χει τα ξάρια⁵ τα πουλλά,
που ‘χει τα ξαρουμέταξα.

- Μαρή Παπαγιουργάκινα⁶
μαρή ψηλά που ντύνισι
κι χάμηλα που ζώνισι
για χώρησι τουν, τουν παπά
κι πάρ’ ιμένα τουν αγά.

- Πώς να χουρίσου τουν παπά
να πάρου ισένα τουν αγά;
Που ‘νι παπάς κι ντρέπουμι
τούρκισσα ιγώ δε γένουμι
κι στου τζιαμί δεν προσκυνώ
τουν τούρκου δεν τουν αγαπώ.

1. Ιστορικός, γυναικείος, αργός, μεγαλόπρεπος χορός. Το τραγούδι έχει ηχογραφηθεί και παρουσιάζεται στο cd του Πολιτιστικού Συλλόγου Πολυγύρου, "Παραδοσιακά τραγούδια του Πολυγύρου".
2. Βουνό στην βόρεια Χαλκιδική.
3. Συναντάται και ως "του ποια είν’ η ροδοκόκκινη".

4. Οι Παπαγιωργάκηδες ήταν ιστορική οικογένεια του Πολυγύρου. Ο Κύρκος και ο αδερφός του Μαυρουδής ήταν από τους πρωτεργάτες της επανάστασης στον Πολύγυρο τον Μάιο του 1821.
5. Τα στολίδια.
6. Οι τελευταίες δύο στροφές δεν τραγουδιούνται τελευταία στον Πολύγυρο.