Του Χάψα το τραγούδι (Κασσάνδρα)

Του Χάψα το τραγούδι1

Καράβια όπου 'στε ν' έμορφα
και είστε αραγμένα
μες της Κασσάντρας τα χωριά.

Μες της Κασσάντρας τα χωριά
που είν' ευλογημένα
καθίσαν και τραγούδησαν.

Καθίσαν και τραγούδησαν
του Χάψα το τραγούδι
άντρες, γυναίκες και παιδιά.

Καράβια όταν πλέψετε²
και βάλτε τα πανιά σας
να πάτε χαιρετίσματα.

Να πάτε χαιρετίσματα
του καπετάν του Χάψα
και να του πείτε γλήγορα.

Και να του πείτε γλήγορα
τη λευτεριά να φέρει
καράβια που 'στε στο γιαλό.

1. Ιστορικό τραγούδι της Κασσάνδρας. Αναφέρεται στον χαλκιδικιώτη οπλαρχηγό του 1821 καπετάν Χάψα. Γεννημένος στα Παζαράκια (Κρυοπηγή) της Χαλκιδικής, νεότατος μετοίκησε στη Συκιά Σιθωνίας. Η επανάσταση τον βρήκε στο Άγιον Όρος, όπου υπηρετούσε ως σερδάρης της Ιεράς Κοινότητας. Με εντολή του Εμμανουήλ Παπά, αρχιστρατήγου Χαλκιδικής, στρατολόγησε συμπατριώτες του κυρίως Συκιώτες και ορίστηκε επικεφαλής της νότιας φάλαγγας, που προελαύνοντας μέσω Αρναίας – Αγίου Προδρόμου – Γαλάτιστας και Βασιλικών έφτασε ως τη Θέρμη (Σέδες), απωθώντας συνεχώς τις ανθιστάμενες τουρκικές δυνάμεις.
Στην πολύνεκρη μάχη των Βασιλικών (10-06-1821), κάτω από την σκιά του ιστορικού μοναστηριού της Αγίας Αναστασίας, μαχόμενος γενναία εναντίον υπέρτερων τουρκικών δυνάμεων (30.000 πεζών και 5.000 ιππέων) του Μπαϊράμ Πασά, βρήκε ηρωικό θάνατο με όλους τους συμπολεμιστές του (από τους οποίους οι 63 Συκιώτες), στη θέση που από τότε προς τιμήν τους ονομάζεται "Σκιωτούδια" (Συκιωτούδια) ή "Κομμένοι".

2. Πλεύσετε.