Ο Άγιος Πρόδρομος, βρίσκεται στην κεντρική Χαλκιδική. Απέχει από την πρωτεύουσα, τον Πολύγυρο, μόλις 14 km. και από την Θεσσαλονίκη 50 km. Μετά την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, υπάγεται στον Δήμο Πολυγύρου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το χωριό κατοικείται από 452 κατοίκους, οι οποίοι ως επί το πλείστον ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία, την εστίαση και τουρισμό, ή εργάζονται στα μεταλλεία Γερακινής (και παλαιότερα στου Βάβδου).

Η γραφική τοποθεσία στην οποία είναι χτισμένος ο Άγιος Πρόδρομος, με τον Ρεσετνικιώτη ποταμό - ή Τρανό λάκκο, ο οποίος αποτελεί μία από τις πηγές του Ολύνθιου - να διαρρέει το χωριό, τα παραδοσιακά σπίτια και την αναπαλαιωμένη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (χτισμένη το 1851), το καθιστούν πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Στις παραδοσιακές ταβέρνες - 9 στον αριθμό - ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πασίγνωστο σουβλάκι Αγίου Προδρόμου, παραδοσιακό ψωμί και γλυκά, μέλι, καφέ κτλ.

Σημαντικές εορτές αποτελούν η Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου, το πανηγύρι στο εξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου στις 28-29 Αυγούστου, το οποίο μάλιστα από τα παλαιά χρόνια συγκέντρωνε πλήθος πιστών, το πανηγύρι του Αγίου Χριστοφόρου, του Αη-Γιώργη, του Αη-Λια, της Αγ. Άννας.

Στην μακραίωνη ιστορία του, στο χωριό έχουν διασωθεί και πολλά έθιμα, όπως “Οι Φουταροί”, που ψάλουν τα τοπικά κάλαντα την παραμονή των Θεοφανείων, “Οι φουτχιές” που ανάβουν στις πλατείες του χωριού την παραμονή της Γεννήσεως του Αγίου Προδρόμου στις 23 Ιουνίου, το παραδοσιακό μασκάρεμα των παιδιών τις Απόκριες, η λιτανεία της ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και άλλα πιο ξεχασμένα, όπως “Οι Λαζαρίνες”, “Το έθιμο της σ’χωρήσεως”.

24/6/14

Ένας διερχόμενος βυρσοδέψης περιγράφει το πέρασμα του από την Χαλκιδική (1909)

Εκδότης: Παμμακεδονικός Σύλλογος
Τίτλος: "Μακεδονικόν Ημερολόγιον 1909"

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Χαλκιδική. Ο πατήρ Ιωαννίκιος καταβεβλημένος εκ των συγκινήσεων δεν ωμίλει πλέον.

Βυρσοδέψην τινά συνταξιδιώτην από το Πράβι1, όπου ασκείται κατά πολύ η τέχνη του, παρεκάλεσα να μου ειπή τινά περί της Χαλκιδικής· διότι εφαίνετο ότι εγνώριζε πολλά.

- Τι να σου ειπώ, φίλε μου, πλούσια μέρη! Μεταλλεία πολλά και καλά 'ς το Ίσβορο2, κάτω οι Φούρνοι επάνω οι Μαχαλάδες, παρακάτω η ευλογημένη Ιερισσός, ακόμη κάτω ο Πολύγυρος με τα τυριά του, τα βούτυρα, τα λάδια, ψηλότερα η Γαλάτιστα με τα σουσάμια, ΄ς την άκρη πριν φθάσης 'ς το Καρά-Μπουρνού η Απανωμή3 με τα βαμπάκια, έπειτα οι Καπουτσίδες4 με τ' αμπέλια, έξω από την Σαλονίκη, ψηλά ο Χορτιάτης, το βουνό που είναι το στήριγμα της Σαλονίκης με μπούζια του το καλοκαίρι, το Νιοχώρι5 που βγάζει τους ασβέστες, το Λιβάδι που βγάζει τα ξύλα και τις πατάτες, ψηλότερα το Τσιγγλιβέρι6 που βγάζει τα κάρβουνα, τα Ραβνά7 με τα κεράσια και τα φρούτα, τα Ντουπιά8...

Εξηκολούθει ακόμη ευχαριστημένος ο αγαθός τεχνίτης απαριθμών τα μέρη, τα οποία πολλάκις θα είχεν επισκεφθή, αλλ' εγώ καθ' ην στιγμήν διηρχόμεθα τα μέρη της Κασσάνδρας θαρρείς και ανετινάχθην από την βροντώδη φωνήν του καταδρομέως και κλέφτου Σταθά, ο οποίος απήντησεν εις το απέναντί του εχθρικόν πλοίον·

Εγώ είμαι ο Γιάννης του Σταθά
γαμπρός του Μπουκουβάλα!

 Χωρίον Αγία Παρασκευή εν Κασσάνδρα

 Λουτρά Λαγκαδά

Οικογένεια εν Χαλκιδική9

-----------------------------------------------------------------------------------------------

1. Ελευθερούπολη Καβάλας.
2. Στρατονίκη.
3. Επανωμή.
4. Πυλαία.
5. Ασβεστοχώρι.
6. Ζαγκλιβέρι.
7. Πετροκέρασα.
8. Δουμπιά.
9. Στο αρχείο του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα της Θεσσαλονίκης, διασώζεται η ίδια φωτογραφία, με λεζάντα "Οικογενειακή αναμνηστική φωτογραφία πολυμελούς αγροτικής οικογένειας από τη Χαλκιδική. Όλοι είναι ντυμένοι με καθημερινή ενδυμασία της υπαίθρου".

23/6/14

Τουν άμμουν άμμουν πήγινα (Χαλκιδική)

Τουν άμμουν άμμουν πήγινα1

Τουν άμμουν άμμουν πήγινα, την άκρη του θαλάσσου,
κι σταύρουσα μνιαν όμουρφη, πουλύ μαυρουμματούσα,
κι του χιρούδι μ' άπλουσα να την λιγουχαϊδέψου.

- Σαν θέλεις, άγουρε, παντρειά, θέλεις κι μαύρα μάτια,
βάλι αράδα τα φλουριά, κι αράδα τα ασήμια,
κι αράδα τα βενέτικα απάνου στου μαντήλι,
κι πάρ' τα κι έλα μια βραδιά, την Κυριακή του βράδυ.

Τρία κριββάτια έχου 'γω, τα τρία αράδ' αράδα:
στο 'να κοιμάτ' η μάνα μου κι στ' άλλου η αδιρφή μου
στου τρίτου του καλύτιρου κοιμούμι μουναχή μου.

Αγάλι' αγάλια να 'ρχησι, να μη βαριουπατήσις,
να μη σ' ακούσ' η μάνα μου κι η σκύλα η αδιρφή μου.

1. Παλιό τραγούδι της Χαλκιδικής. Διασώζεται σε μία έκδοση του Παμμακεδονικού Συλλόγου Αθηνών, με τίτλο "Μακεδονικόν Ημερολόγιον 1911", σελ. 255.

21/6/14

Μακεδονικόν Ημερολόγιον 1910

Συγγραφέας: Παμμακεδονικός Σύλλογος
Τιτλος βιβλίου: "Μακεδονικόν Ημερολόγιον 1910", Έτος Γ' (Αθήνα 1909)


-------------------------------------------------------------------------------------


ΔΕΛΤΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ 

Υπό των Βουλγάρων κατά των Ελλήνων ως επί το πλείστον διαπραχθέντων εν τω Σαντζακίω Θεσσαλονίκης από της ανακηρύξεως του Συντάγματος μέχρι σήμερον.

1909

Φεβρ. 17. Εφονεύθη εν Νικήτη (Χαλκιδικής) ο ημέτερος Ευάγγ. Λύκας.

Φεβρ. 21. Εφονεύθη εν Λιαριγκόβη ο Μιλτιάδης Γαλατσιάνος υπό του Τουρκαλβανού καβάση των μεταλλείων Ισβόρου, όστις εσκύλευσε και κατόπιν έκαυσε τον νεκρόν· ο δολοφονηθείς έφερε μεθ' εαυτού άνω των 40 λιρών.

Μάρτ. 9. Εφονεύθη εν Βασιλικοίς και έξωθεν της οικίας του πρώην ημέτερου αντάρτου Νέστορος ο δεκαοκταετής Γεώρ. Παπαπαναγιώτου.

Μάρτ. 20. Εφονεύθη υπό συμμορίας εκ Γκέγκηδων παρά την Συκιάν του Καζά Πολυγύρου ο Χριστόδ. Βρασταμηνός.

Μαίου 6. Ευρέθη εν Ρεσιτνικίοις φονευμένος ο ποιμήν Στογιάννης.

Μαίου 18. Διπλή απόπειρα φόνου υπό Αλβανών Γκέγκηδων εν Πορταργιά της Χαλκιδικής εγένετο κατά του Μητροπολίτου Κασσανδρείας Ειρηναίου.

13/6/14

Βαπτιστικόν 1947

Όσοι από τους αναγνώστες μας θα ήθελαν να δημοσιεύσουμε κάποιο παλαιό έγγραφο, φωτογραφία κτλ. από το προσωπικό ή οικογενειακό τους αρχείο - πάντα σχετικό με τον Άγιο Πρόδρομο - παρακαλούμε να το αποστείλουν ηλεκτρονικά στο e-mail g_sarafis@yahoo.gr ή κάποιο φωτοαντίγραφο στην διεύθυνση Μακεδονίας 1, Πολύγυρος, Τ.Κ. 63100, υπόψιν Ιωάννη Σαράφη.

Να σημειωθεί ότι υπάρχει και η δυνατότητα ανάγνωσης τουρκικών εγγράφων, τα οποία αποτελούν πολύτιμα τεκμήρια της ιστορίας του χωριού μας.

Ευχαριστώ εκ των προτέρων