Ο Άγιος Πρόδρομος, βρίσκεται στην κεντρική Χαλκιδική. Απέχει από την πρωτεύουσα, τον Πολύγυρο, μόλις 14 km. και από την Θεσσαλονίκη 50 km. Μετά την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, υπάγεται στον Δήμο Πολυγύρου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το χωριό κατοικείται από 452 κατοίκους, οι οποίοι ως επί το πλείστον ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία, την εστίαση και τουρισμό, ή εργάζονται στα μεταλλεία Γερακινής (και παλαιότερα στου Βάβδου).

Η γραφική τοποθεσία στην οποία είναι χτισμένος ο Άγιος Πρόδρομος, με τον Ρεσετνικιώτη ποταμό - ή Τρανό λάκκο, ο οποίος αποτελεί μία από τις πηγές του Ολύνθιου - να διαρρέει το χωριό, τα παραδοσιακά σπίτια και την αναπαλαιωμένη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (χτισμένη το 1851), το καθιστούν πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Στις παραδοσιακές ταβέρνες - 9 στον αριθμό - ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πασίγνωστο σουβλάκι Αγίου Προδρόμου, παραδοσιακό ψωμί και γλυκά, μέλι, καφέ κτλ.

Σημαντικές εορτές αποτελούν η Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου, το πανηγύρι στο εξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου στις 28-29 Αυγούστου, το οποίο μάλιστα από τα παλαιά χρόνια συγκέντρωνε πλήθος πιστών, το πανηγύρι του Αγίου Χριστοφόρου, του Αη-Γιώργη, του Αη-Λια, της Αγ. Άννας.

Στην μακραίωνη ιστορία του, στο χωριό έχουν διασωθεί και πολλά έθιμα, όπως “Οι Φουταροί”, που ψάλουν τα τοπικά κάλαντα την παραμονή των Θεοφανείων, “Οι φουτχιές” που ανάβουν στις πλατείες του χωριού την παραμονή της Γεννήσεως του Αγίου Προδρόμου στις 23 Ιουνίου, το παραδοσιακό μασκάρεμα των παιδιών τις Απόκριες, η λιτανεία της ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και άλλα πιο ξεχασμένα, όπως “Οι Λαζαρίνες”, “Το έθιμο της σ’χωρήσεως”.

19/5/09

Όταν οι Χαλκιδικιώτες διεκδικούν για τον τόπο τους...

Εφημερίδα: Μακεδονία
Τεύχος: 2752, 2753
Ημερομηνία: 29,30 Σεπτεμβρίου 1919
ΤΟ Α' ΠΑΓΧΑΛΚΙΔΙΚΟΝ
ΥΠΕΒΛΗΘΗ ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ
ΠΟΙΑ ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ
Εξετυπώθη εις κομψόν φυλλάδιον, σχήματος μεγάλου ογδόου, και επί πολυτελούς χάρτου το ψήφισμα του Παγχαλκιδικού Συνεδρίου, όπερ χθες απεστάλη εις την Κυβέρνησιν. Το ψήφισμα, μετά την έκθεσιν του ιστορικού του Συνεδρίου, καθορίζει τα αιτήματα των Χαλκιδικέων εις 4 κεφάλαια αναγόμενα εις την Συγκοινωνίαν, τα Γεωργικά, τα Σχολειακά και πάντα τα άλλα. Εν τέλει διατυπούνται μερικαί ευχαί. Ιδού το ψήφισμα τούτο.
Το Συνέδριον κ.τ.λ. ψηφίζει: "Εκφράζει την αδιάσειστον αυτού εμπιστοσύνην επί την Κυβέρνησιν των Φιλελευθέρων και τον θαυμασμόν και λατρείαν προς τον λαοφιλή Πρόεδρον αυτής Ελευθέριον Βενιζέλον, πεποιθός ότι αυτή παρ' Εκείνου πάντοτε ιθυνομένη και την ταχείαν και πλήρη εκπλήρωσιν και αναγνώρισιν των Εθνικών δικαίων θα επιτύχη και εις την άμεσον ανόρθωσιν των κακώς κειμένων εσωτερικώς θέλει μετ' ου πολύ ειδικώς αφοσιωθεί, δρέπουσα ούτω και πάλιν νέων θριάμβων δάφνας και ανεξίτηλον την ευγνωμοσύνην παντός του Ελληνισμού. Και αιτείται
Α' ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ
1)Την άμεσον κατασκευήν της οδού Γαλατίστης-Πολυγύρου δια Ρεσιτνικίων.
2) Την άμεσον μελέτην και ταχίστην κατασκευήν της οδού Γαλατίστης-Λιαριγκόβης με προσέγγισιν εις τα χωρία Δουμπιά, Σανά, Τοπλίκια, Σιποτνίκια, Παλαιοχώρα, εξασφαλιζομένης ούτω της επικοινωνίας με Λιαρίγκοβην και των χωρίων Στανού, Βαρβάρας, Νεοχώρι, Παληοχώρας, Ισβόρου, Ιερισσού, Γομάτι και Ρεβενίκια.
3) Την άμεσον μελέτην προς ταχείαν κατασκευήν της οδού από Θεσ/νίκης-Νικήτης δι' Επανωμής και Καλαμαριάς αποσχιζομένης εξ αυτής εν Πορταριά διακλαδώσεως προς την χερσόνησον Κασάνδρας δια Βάλτης μέχρις Αγίας Παρασκευής, διότι ούτω θα εξυπηρετούνται άπασαι αι κοινότητες Κασσάνδρας, Καλαμαριάς, Νικήτης, Ορμύλιας, Αγίου Νικολάου και Παρθενώνος.
4) Την εξασφάλισιν της ακτοπλοΐας Χαλκιδικής δια χρησιμοποιήσεως μεγάλου ατμοπλοίου, του χρησιμοποιημένου "Αλέξανδρος" μη δυναμένου ν' αντέχη εις την τρικυμιώδη ακτήν της Χαλκιδικής και πολλάκις κινδυνεύοντος, τον κανονισμόν δε του δρομολογίου ως εξής: Πορταριά, Σίβερι, Καψοχώρα, Γερακινή, Νικήτη, Συκιά, Άγιος Δημήτριος, Ιερισσός, Δάφνη και Στρατώνι άνευ προσεγγίσεων εις Καβάλλαν, η μεθ' ης συγκοινωνία εξυπηρετείται δια πλείστων δρομολογίων άλλων ατμοπλοίων.
5) Την σύνδεσιν των αστυνομικών σταθμών και των μεγαλυτέρων χωρίων της Χαλκιδικής δια τηλεφώνου προς εξυπηρέτησιν της δημοσίου ασφαλείας και του εμπορίου.
6) Την κατασκευήν της γεφύρας του χειμάρρου Ορμυλίας, άνευ της οποίας ολόκληρος η περιφέρεια Λόγγου αποκλείεται εν καιρώ χειμώνος και η έλλειψις της οποίας εγένετο αιτία πλείστων ανθρωπίνων θυμάτων.
7) Την προαγωγήν του τηλεγραφικού γραφείου Πολυγύρου εις δευτέρας τάξεως προς απόκτησιν βοηθού και διανομέως, άνευ των οποίων η τηλεγραφική συγκοινωνία είνε ατελεστάτη και ανεπαρκεστάτη.
8) Την μόνιμον εγκατάστασιν εν Πολυγύρω διαρκούς τηλεγραφικού συνεργείου η έλλειψις του οποίου είνε αιτία της συχνοτάτης διακοπής πάσης τηλεγραφικής συγκοινωνίας.
9) Την ταχείαν ενέργειαν μελέτης προς κατασκευήν μικράς οδού συνδετικής Γαλατίστης-Βάβδου αποστάσεως μόλις μιας και ημισείας ώρας καθ' όσον ο Βάβδος, χωρίον εξόχου τοποθεσίας, αριθμούν πλέον των δισχιλίων κατοίκων, είνε κέντρον παραθερισμού και θα καταστή μοναδικόν τοιούτον.
Β' ΓΕΩΡΓΙΚΑ
10) Την άμεσον εφαρμογήν του Νόμου 1072 και την απαλλαγήν αυτού από τας πολλάς διατυπώσεις αίτινες θα παρελκύσουν την λύσιν του αγροτικού ζητήματος επί βλάβη όλης της κοινωνίας. Την μεταρρύθμισιν αυτού και συμπλήρωσιν δι' ειδικών διατάξεων δι ων να επιτρέπηται η άμεσος μίσθωσις εις τους ακτήμονας γεωργούς αναλόγου εκτάσεως γης εκ της ανηκούσης εις τσιφλίκια και μετόχια υπό τον όρον να επακολουθήση η οριστική απαλλοτρίωσις αυτών υπέρ των μισθωτών το δε μίσθωμα όπερ μέχρι ταύτης θα έχη παρ' αυτών καταβληθή πλην τόκου 4 % ετησίως να συνυπολογισθή εις το ποσόν του τιμήματος ή της αποζημιώσεως του καθ' ου η απαλλοτρίωσις ιδιοκτήτου, το οποίον οι μισθωταί θα καταβάλλωσι γινόμενοι οριστικώς ιδιοκτήται του μισθίου.
11) Την ίδρυσιν δύο πρακτικών γεωργικών σχολών εις Χαλκιδικήν ιδία δενδροκομίας, κτηνοτροφίας και τυροκομίας.
12) Τον διορισμόν δύο γεωπόνων, οίτινες να παραμένωσι μονίμως εις Χαλκιδικήν προς διδασκαλίαν και καθοδήγησιν των γεωργών κυρίως εις άμυναν κατά των ασθενειών των ελαιώνων, αμπέλων και του μεταξοσκώληκος και προς ώθησιν των γεωργών εις οργάνωσιν ιδία εις γεωργικούς συνεταιρισμούς και προς ενίσχυσιν των υφισταμένων γεωργικών συνασπισμών και συνεταιρισμών.
13) Την κατάργησιν του φόρου της δεκάτης και την αντικατάστασίν του δια του φόρου της καθαράς προσόδου.
14) Την ίδρυσιν εν Χαλκιδική υποκαταστήματος της Γεωργικής Τραπέζης.
15) Την άμεσον αποστολήν σποράς εις τας πλείστας περιοχάς της Χαλκιδικής τας στερουμένας τοιαύτας.
16) Την άμεσον άρσιν της απαγορεύσεως προς εκχέρσωσιν των αγροτικών εκτάσεων, αίτινες προ τινών μόλις ετών ήσαν αγροί εν καλλιεργεία, επληρώθησαν δε θάμνων και αφέθησαν ακαλλιέργητοι λόγω της πολεμικής καταστάσεως και της συνεχούς ελλείψεως γεωργικών χειρών.
17) Την παροχήν αδείας εις τας σταφυλοπαραγωγικάς περιφερείας προς απόσταξιν σταφυλών επί δίμηνον κατά το φθινόπωρον και έτερον δίμηνον κατά την άνοιξιν προς απόσταξιν κουμάρων και μουτοβίνας.
18) Την αποστολήν εις Άθυτον μηχανικού προς εφαρμογήν του ευχερεστέρου τρόπου της αποστραγγίσεως του υπάρχοντος εκεί μικρού έλους καταστρεπτικού εις την υγείαν των πέριξ.
19) Την παροχήν ευκολιών προς ξύλευσιν δια τας ανάγκας των κατοίκων, καθοριζομένου προς τούτο ωρισμένου δασικού χώρου δι' έκαστην Κοινότητα, όπου δεν υπάρχει τυχόν κοινοτικόν δάσος, την άμεσον δε απόδοσιν των κοινοτικών και ιδιοκτήτων δασών, εις τας Κοινότητας και τους ιδιώτας, οίτινες κατέχουσι τίτλους και ων τα δασικά κτήματα κατέλαβεν αυθαιρέτως και διαχειρίζεται το Δημόσιον.
Γ' ΣΧΟΛΙΚΑ
20) Την άμεσον συμπλήρωσιν του διδασκαλικού προσωπικού των σχολείων της Χαλκιδικής λειτουργούντων ατελέστατα, την άμεσον αντίδρασιν του αρμοδίου Υπουργείου προς άμεσον ανάληψιν της υπηρεσίας παρά των διοριζομένων διδασκάλων και όπως μη μετατίθενται ούτοι προ της λήξεως του σχολικού έτους.
21) Την άμεσον πρόνοιαν του αρμοδίου Υπουργείου προς ανέγερσιν καταλλήλων σχολικών κτιρίων συμπληρουμένων δια Κυβερνητικής αρωγής των εξασφαλιζομένων υπό πλείστων Κοινοτήτων ποσών, δια διαθέσεως των τακτικών εσόδων εκ της ενοικιάσεως των χειμερινών και θερινών βοσκών.
22) Την άμεσον αποπεράτωσιν της Κοινοτικής σχολής Γαλατίστης προς ανέγερσιν της οποίας εδαπάνησεν η Κοινότης 112.000 δραχμών κινδυνευούσης δε να καταστραφή, ελλείψει πόρων προς αποπεράτωσιν.
23) Την άμεσον αποστολήν ενός ή δύο αρχιτεκτόνων προς ανέγερσιν σχολών εις τα χωρία Ραβνά, Δουμπιά, Παλαιοχώριον, Νεοχώριον και Λιαρίγκοβην, αι Κοινότητες των οποίων έχουσι συγκεντρώσει ανάλογα κεφάλαια, άτινα αν δεν εξαρκούν δέον να συμπληρωθώσι Κυβερνητική αρωγή.
24) Την διαρρύθμισιν του Γυμνασίου Χαλκιδικής εις Πρακτικόν εξασφαλίζον και πρακτικήν μόρφωσιν εις τα τέκνα των κατοίκων.
Δ' ΔΙΑΦΟΡΑ
25) Την ίδρυσιν ενός Πρωτοδικείου εν Χαλκιδική, όπερ και επί Τουρκοκρατίας υφίστατο και άνευ του οποίου δεν είνε δυνατόν να νοηθή η απονομή της Δικαιοσύνης δια τους κατοίκους της, οίτινες και ολοκλήρους ημέρας χάνουν προς μετάβασιν εις Θεσ/νίκην, και εις τεραστίας δαπάνας υπόκεινται, εις τρόπον ώστε να αποφεύγωσι και την προστασίαν των συμφερόντων των και την καταμήνυσιν των κολασίμων πράξεων.
26) Την μεταφοράν του Ειρηνοδικείου εις Γαλάτισταν, κέντρον πολυπληθέστερον.
27) Την άμεσον αποστολήν προσωπικού εις το Ειρηνοδικείον Λιαριγκόβης, όπερ από οκταμήνου παραμένει κλειστόν.
28) Τον διορισμόν επαρκών εισπρακτόρων εις την Εφορείαν Χαλκιδικής, η ανεπάρκεια των οποίων ζημιεί σοβαρώς τους κατοίκους καθ' ων εκδίδονται εντάλματα περιέχοντα ποσόν τόκων και προστίμων ανώτερον του οφειλομένου φόρου.
29) Την αποστολήν εις τας Κοινότητας Ρεβενικίων και Στανού ειδικού μηχανικού προς κατασκευήν υδραγωγείου του απαιτουμένου ποσού υφισταμένου διαθεσίμου εκ μέρους των Κοινοτήτων τούτων.
30) Την άμεσον και ταχίστην λήψιν των ενδεδειγμένων μέτρων δια τον επισιτισμόν της Χαλκιδικής αποστελλομένων σιτηρών εις τας Κοινότητας, πολλαί των οποίων ήρχισαν ήδη να υποφέρωσιν.
31) Τον άμεσον διορισμόν αγροτικού διανομέως εις Ραβνά δια Γαλατίστης.
Εν τέλει το Συνέδριον εκφράζει τας κατωτέρω ευχάς:
32) Την εξέτασιν αρμοδίως των τίτλων ιδιοκτησίας των μετοχίων, καθότι αν, ως ελέχθη, τα πλείστα δεν έχουν πραγματικούς τοιούτους θα περιέλθουν εις το Κράτος και θα καταστή ούταις ευκολωτέρα η απαλλοτρίωσίς των...
33) Την εκ μέρους της Σ. Κυβερνήσεως αρωγήν προς επιδιόρθωσιν του ερειπωμένου τζαμίου του χωρίου Μπαρακλή, ούτινος οι κάτοικοι είνε απορώτατοι, και την μισθοδοσίαν του χόντζα διδασκάλου του χωρίου τούτου υπό της Κυβερνήσεως δια τον αυτόν λόγον.
34) Την μετάθεσιν του εκλογικού τμήματος από Παρθενώνος εις Άγιον Νικόλαον και την εν γένει διαρρύθμισιν, υποδείξει των Κοινοτήτων, της υφισταμένης εκλογικής διαιρέσεως Χαλκιδικής, ήτις εγένετο εσπευσμένως.
35) Την ίδρυσιν ιδιαιτέρου αστυνομικού σταθμού δια τα χωρία Σιποτνήκια, Τοπλίκια, Παληόχωρα, απέχοντα μόλις τέτερτον της ώρας απ' αλλήλων, ανεπαρκούς όντος του εις Ρεσιτνίκια αστυνομικού σταθμού απέχοντος δύο και ήμισυ ώρας.
36) Την ταχίστην καταβολήν των καθυστερουμένων επιδομάτων επιστράτων του 1915 και την εν γένει τακτικωτέραν καταβολήν των επιδομάτων.
37) Την σοβαράν εκ μέρους της Κυβερνήσεως σύστασιν προς την εταιρίαν των μεταλλείων Ισβόρου όπως αυξηθή η γλίσχρος σύνταξις των απορφανισθεισών εργατικών οικογενειών, και των οικογενειών των καταστάντων αναπήρων εργατών, προς δε όπως προτιμά ως υπαλλήλους τους εντοπίους, δι' όσας θέσεις δεν απαιτούνται ειδικαί γνώσεις".
Σχόλια
Όπως μπορεί να παρατηρήσει κανείς, μερικά από τα αιτήματα απασχολούν ακόμη την Χαλκιδική, ή τουλάχιστον πέρασαν δεκαετίες μέχρι να διευθετηθούν. Εκτάσεις καλογερικών μετοχίων, αγροτική στήριξη, δημιουργία σχολών στην Χαλκιδική (καλά, αυτό για να το δούμε να πραγματοποιείται, μπορεί να περάσουν άλλα εκατό χρόνια), υδροδότηση, κατασκευή και επιδιόρθωση οδών κ.ά.
Είναι λυπηρό ότι πολλά απ' τα σχολεία που τελικά χτίστηκαν με κόπους και χρήματα των κατοίκων των χωριών της Χαλκιδικής, σήμερα δεν έχουν μαθητές και έχουν κλείσει. Όπως επίσης έχουν εκλείψει από τα περισσότερα παλιά χωριά της Χαλκιδικής τα αμπέλια. Και να μην πω για τους μεταξοσκώληκες. Για το μετάξι που με τόση μαεστρία ύφαιναν οι γυναίκες της Χαλκιδικής, και οι περιηγητές που περνούσαν από την Χαλκιδική θεωρούσαν καλύτερο κι από αυτό της Κίνας. Να φανταστεί κανείς ότι καθ' όλη την διάρκεια της Τουρκοκρατίας η Χαλκιδική τροφοδοτούσε τις καλύτερες και μεγαλύτερες ποσότητες μεταξιού στην Θεσσαλονίκη, η οποία είχε αναλάβει κατ' αποκλειστικότητα το ράψιμο των πολύχρωμων και πολυτελών στολών των Γενίτσαρων όλης της επικράτειας...
Όσον αφορά την ακτοπλοϊκή σύνδεση της Χαλκιδικής στις μέρες μας, αυτό μάλλον πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου