Ο Άγιος Πρόδρομος, βρίσκεται στην κεντρική Χαλκιδική. Απέχει από την πρωτεύουσα, τον Πολύγυρο, μόλις 14 km. και από την Θεσσαλονίκη 50 km. Μετά την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, υπάγεται στον Δήμο Πολυγύρου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το χωριό κατοικείται από 452 κατοίκους, οι οποίοι ως επί το πλείστον ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία, την εστίαση και τουρισμό, ή εργάζονται στα μεταλλεία Γερακινής (και παλαιότερα στου Βάβδου).

Η γραφική τοποθεσία στην οποία είναι χτισμένος ο Άγιος Πρόδρομος, με τον Ρεσετνικιώτη ποταμό - ή Τρανό λάκκο, ο οποίος αποτελεί μία από τις πηγές του Ολύνθιου - να διαρρέει το χωριό, τα παραδοσιακά σπίτια και την αναπαλαιωμένη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (χτισμένη το 1851), το καθιστούν πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Στις παραδοσιακές ταβέρνες - 9 στον αριθμό - ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πασίγνωστο σουβλάκι Αγίου Προδρόμου, παραδοσιακό ψωμί και γλυκά, μέλι, καφέ κτλ.

Σημαντικές εορτές αποτελούν η Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου, το πανηγύρι στο εξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου στις 28-29 Αυγούστου, το οποίο μάλιστα από τα παλαιά χρόνια συγκέντρωνε πλήθος πιστών, το πανηγύρι του Αγίου Χριστοφόρου, του Αη-Γιώργη, του Αη-Λια, της Αγ. Άννας.

Στην μακραίωνη ιστορία του, στο χωριό έχουν διασωθεί και πολλά έθιμα, όπως “Οι Φουταροί”, που ψάλουν τα τοπικά κάλαντα την παραμονή των Θεοφανείων, “Οι φουτχιές” που ανάβουν στις πλατείες του χωριού την παραμονή της Γεννήσεως του Αγίου Προδρόμου στις 23 Ιουνίου, το παραδοσιακό μασκάρεμα των παιδιών τις Απόκριες, η λιτανεία της ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και άλλα πιο ξεχασμένα, όπως “Οι Λαζαρίνες”, “Το έθιμο της σ’χωρήσεως”.

27/8/14

Αναμνήσεις από το πανηγύρι του Αγ. Προδρόμου εν έτει 1932

Εφημερίδα: Παγχαλκιδική
Τεύχος: 70
Ημερομηνία: 11 Σεπτεμβρίου 1932
ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΤΗ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
Μέρες τώρα το χωργιό μας βρίσκονταν σε κάποια εξαιρετική κίνηση.
Το ποταμάκι που περνάει δίπλα πτο χωριό μας και που δίνει ξεχωριστή χάρη με τις φυσικές του ωμορφιές στο χωριό, ήταν γεμάτο από μεστωμένες γυναίκες και λιγερές κοπέλες, που ξυπόλητες και με τα μανίκια μαζωμένα τρίβαν και κοπανίζαν ρούχα διαφόρων ειδών και ποιοτήτων. Γυρνώντας κανείς στους δρόμους του χωριού, έβλεπε άλλες γυναίκες κουκουλωμένες με ό,τι παληότερο και πχιο κατεστραμμένο φόρεμα έχουν ν' ασπρίζουν μ' ασβέστι τα σπίτια και να καθαρίζουν τις αυλές τους. Οι μπακάληδες σε διαρκή κίνηση και στενοχώρια για να πλουτίσουν με περισσότερα είδη τα μαγαζιά τους, να 'χουν καλές δουλιές.
Οι καφετζήδες κι αυτοί σ' ανησυχία για ν' αποχτήσουν καρέκλες περισσότερες, τραπέζια, λουξ και διάφορα ποτά και γλυκά.
Τ' αυτοκίνητα του χωριού μας καθώς και τα διαβατάρικα, όλο κι άφιναν κοσμάκη στο χωργιό. Στη κίνηση αυτή πρέπει να προστεθή και ο τακτικός συναγερμός των μελών του νεοσυσταθέντος Συλλόγου "Προοδευτική Νεολαία1" για τη καλύτερη εμφάνιση του χωργιού μας, εκτελώντας έτσι, έναν απ' τους πρώτους και κυριώτερους σκοπούς του.
Όλα αυτά γιατί; Γιατί όλη αυτή η κίνηση κι ανησυχία; Γιατί, απλούστατα πλησιάζει το πανηγύρι μας. Γιατί το ονομαστό εκκλησιαδάκι μας ο "Άγιος Πρόδρομος", που σφηνωμένο, όπως είναι, στα πόδια ενός λοφίσκου και στο βάθος ενός καταπράσινου λειβαδιού, που το δροσίζουν με τον πυκνό ίσκιο τους, πανύψηλα καραγάτσια και που μα... [δυσανάγνωστο κείμενο] και πονετικό άγιός του σκορπά στους πιστούς, ξεχύνει απ' τα σωθικά του άφθονο, κρύο και γάργαρο νερό, γιορτάζει. Έχει το πανηγύρι του.
Κι αλήθεια! Κυριακή, 28 Αυγούστου! Παραμονή του μεγάλου πανηγυριού του χωριού μας, του Αγίου Προδρόμου. Κόσμος πολύς, κόσμος απ' όλες τις μεριές της Χαλκιδικής κι απ' τη Θεσσαλονίκη, φτάνει μ' όλα τα μέσα, στο χωργιό μας.
Ο δημόσιος δρόμος, που περνάει δίπλα απ' το χωργιό μας, είναι γεμάτος από κόσμο που έρχεται. Αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, ποδήλατα, κάρρα, αμάξια, άλογα, μουλάρια. Οι οικογενειάρχες, σε στενοχώρια, με τη φροντίδα να ευχαριστήσουν τους φίλους των. Πραματευτάδες, παπουτσήδες, φωτογράφοι, λοταρατζήδες, έχουν γεμίσει την αγορά μας. Ντουζίνες πολλές από "λαλούμενα" ξεκουφαίνουν με τους διαπεραστικούς, ξερούς και μονότονους ήχους των, το κοσμάκη που έχει κατακλύσει τα ολοφώτιστα καφενεία μας. Χοροί, τραγούδια και φωνές γεμίζουν την αστροφώτιστη νύχτα. Επί τέλους, ξημέρωσε η μέρα του πανηγυριού. Ένας ήλιος λαμπρός, που πρόβαλε μεγαλόπρεπος και χρυσοστολισμένος απ' ταις κορφές του Γερο-Χολομώντα, έδωσε το σύνθημα της γιορτής. Κόσμος πολύς και αδιάκοπα, γεμίζει το χωργιό μας.
Κατά τις 10 π.μ. όλη αυτή η κοσμοπλημμύρα, ξεχύνεται προς το εξωκκλήσι. Όλα τ' αυτοκίνητα του χωργιού και πολλά ξένα, κουβαλούν τον κοσμάκη μέχρι του εξωκκλησιού, μετά του οποίου η συγκοινωνία εξασφαλίστηκε, χάρις στους κόπους των παιδιών του νεαρού Συλλόγου "Προοδευτική Νεολαία". Η ελπίδα του ψαρέματος ψηφοφόρων, κουβάλησε στη πανήγυρη και όλους τους υποψηφίους βουλευτάς της Χαλκιδικής.
Το χωργιό έχει ολότελα αδειάσει, ερημνιά παντού. Με το τελευταίο δρομολόγιο ενός Βασιλικιώτικου λεωφορείου βρέθηκα στη πανήγυρη που δεν απέχει απ' το χωργιό, παρά μονάχα 2 ½ χιλιόμετρα και προς την ανατολική του πλευρά. Κόσμος πολύς εκεί· περισσότερος από κάθε άλλη χρονιά, πάνω από τρεις χιλιάδες. Εκτός των υποψηφίων βουλευτών διακρίναμε τους κ.κ. Επιθεωρητήν των Δημοτικών Σχολείων και Οικονομικόν Έφορον Χαλκιδικής μετά των οικογενειών των. Διακρίναμε ακόμη τον διευθυντήν της αγαπητής μας "Παγχαλκιδικής" κ. Αθανάσιον Καραγκάνην, υποψήφιον του Αγροτικού και Εργατικού Κόμματος, τον συμπατριώτη μας και ονομαστό δικηγόρο της Θεσσαλονίκης κ. Αθ. Βατζέρην2 μετά της κυρίας του και πολλούς άλλους. Ύστερα απ' τη λειτουργία άρχισε η διασκέδαση.
Στο μοναδικό καφενείο της πανήγυρης, είν' αλήθεια πως εύρισκε κανείς ό,τι κι αν ζητούσε και θα ικανοποιούνταν απολύτως απ' τη περιποίηση αν ο κ. ....... φρόντιζε να ρίξη λίγους τενεκέδες νερό, που δίπλα στα πόδια του κυλούσε, για να λείψη η σκόνη, που οι διάφοροι χορευταράδες, με τους ζωηρούς τους χορούς, σκορπούσαν στη μαγευτική κατά τα άλλα τοποθεσία.
Ένα σύντομο και ζωηρό χτύπημα της καμπάνας του εξωκκλησιού, κατά τη δεύτερη απογευματινή ώρα, ειδοποίησε το κόσμο που έπρεπε να σταματήση τη διασκέδασή του, για να γευτή τη μπόλικη φασολάδα, που ετοίμασαν, παράμερα λιγάκι και σε πολλά καζάνια, οι επίτροποι της εκκλησίας. Και πράγματι ύστερα από ολίγο, όλος εκείνος ο κόσμος, ήταν απασχολημένος με το φαγοπότι. Από τις ζωηρές κινήσεις των κουταλιών, ένοιωθε κανείς που από κανένα δεν έλειπε ... [δυσανάγνωστο κείμενο] ασφαλώς συνετέλεσε, η δροσιά, το κρύο νερό και η ωμορφιά της τοποθεσίας, που όσοι την αισθάνθηκαν σε καλύτερες περιστάσεις κι όχι στη κοσμοπλυμμηρισμένη πανήγυρή της, θα τους μένει αξέχαστη στο μυαλό τους. Το φαγοπότι, το διαδέχτηκε και πάλι ο χορός.
Το εξαιρετικό που παρατηρήθηκε φέτος στην πανήγυρη, ήταν η απόλυτη καθαριότητα της τοποθεσίας και της εκκλησίας, το άσπρισμα των κορμιών των δέντρων μ' ασβέστι, το ίσιαγμα του δρόμου για τη καλύτερη συγκοινωνία με αυτοκίνητα, χάρις στους κόπους και στις φροντίδες των προοδευτικών νέων του χωργιού μας.
Ακόμα, η ευχαρίστηση του "ψαρέματος", που οι χαριτωμένες δεσποινίδες και μέλη του Συλλόγου "Π.Ν.Α.Χ." Μαρία Μοσχοπούλου, Φανούλα Χρυσοχοΐδου, Σμαρούλα Εξηνταβελώνη, Θεοδώρα Κοσμά και ο κ. Αργύριος Οικονόμου με τα λαχεία τους, για ενίσχυση του ταμείου του Συλλόγου τους, πρόσφερναν στον κοσμάκη, ήταν η καινοτυπία της πανήγυρης. Στις 4 το απόγευμα, όλος ο κόσμος τραβήχτηκε στο χωργιό, στη πλατεία του οποίου αν και γεμάτη, από οδοστρωτήρες και βαρέλια με πισσάσφαλτο3, συνεχίστηκε το γλέντι, μέχρι πρωίας.
Τη δεύτερη μέρα4 και ύστερα απ' τη βροχή, που συνετέλεσε πολύ στο ξεκούρασμα αφ' ενός των γλεντζέδων και στην απαλλαγή αφ' ετέρου απ' τη σκόνη, συνεχίστηκε το γλέντι και πάλι μέχρι πρωίας, απολαυστικώτερο όμως τώρα, γιατί ο κόσμος είχε λιγοστέψει κάπως και γιατί το λόγο είχαν ονομαστοί γλεντζέδες του χωργιού μας, που τους ενεθουσίασαν με τα βιολιά τους ο Βασίλης Κοντοαργύρης και Θανάσης Χρυσοστόμου. Στον καλό μας Σταθμάρχη κ. Αντωνάκο και στα όργανά του, θεωρούμε υποχρέωσή μας, να προσφέρωμε τα θερμά μας συγχαρητήρια, για την επιτυχία εξαιρετικής τάξης και απολύτου ησυχίας κατά την πανήγυρη.
Θα 'ταν άδικο ν' αφίναμε απαρατήρητη τη δράση και το ζήλο, για τη καλύτερη επιτυχία της πανήγυρης, των κ.κ. Εκκλησιαστικών επιτρόπων μας και ιδιαιτέρως των κ.κ. Αθ. Χρ. Χρυσάφη και Ευάγ. Βατζόλα.
ΑΓΙΟΠΡΟΔΡΟΜΙΤΗΣ
Σχόλια
1. Στο συγκεκριμένο σημείο μαθαίνουμε για το όνομα ενός ακόμη συλλόγου του χωριού - εκτός από τον σύλλογο "Η Δορκάς" που διαβάσαμε σε προηγούμενη ανάρτηση - της Προοδευτικής Νεολαίας Αγίου Προδρόμου, ο οποίος πιθανόν είχε και πολιτικό χρώμα, όπως μπορεί κανείς να διακρίνει σε όλο το δημοσίευμα.
2. Ο Αθανάσιος Κ. Βατσέρης γεννήθηκε στον Άγιο Πρόδρομο το 1884. Δεν έχουμε περισσότερες πληροφορίες για την εκπαίδευσή του. Το 1909-1911 διδάσκει στο Δημοτικό σχολείο της Νικήτης, ενώ το 1911-1912 στον Άγιο Πρόδρομο. Αργότερα θα ασχοληθεί με την δικηγορία και θα μετακομίσει στην Θεσσαλονίκη. Το 1923 ανεδείχθη μέλος του Μακεδονικού Αγροτικού Πολιτικού Συλλόγου Θεσ/νίκης. Το 1924 εμφανίζεται ως Νομαρχεύων του Ν. Θεσσαλονίκης. Το 1925 συμμετέχει στο Συμβούλιο της Λέσχης Δημοσίων Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης, ενώ από το 1927 έως τουλάχιστον το 1930 υπήρξε μέλος του Παγχαλκιδικού Συλλόγου. Το 1930 εμφανίζεται ως Γενικός Γραμματέας του Δημοτικού συμβουλείου του Δήμου Θεσ/νίκης. Αργότερα, το 1932 θα διοριστεί Νομάρχης του Ν. Σερρών.
Κάπου εδώ τελειώνουν και οι πληροφορίες οι οποίες έχω συλλέξει για τον άξιο αυτόν Αγιοπροδρομίτη. Εάν κάποιος γνωρίζει και επιπλέον στοιχεία ή διορθώσεις, θα ήταν πιστεύω πολύ χρήσιμο να έρθουν στο φως.
3. Εκείνο το διάστημα φτιάχνονταν ο δρόμος που συνέδεε την Θεσσαλονίκη με τον Πολύγυρο, εξού και τα υλικά ασφαλτόστρωσης στην πλατεία του χωριού.
4. Όπως γνωρίζουν οι παλαιότεροι, το πανηγύρι του Αγίου Προδρόμου κρατούσε 3 μέρες!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου