Ο Άγιος Πρόδρομος, βρίσκεται στην κεντρική Χαλκιδική. Απέχει από την πρωτεύουσα, τον Πολύγυρο, μόλις 14 km. και από την Θεσσαλονίκη 50 km. Μετά την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, υπάγεται στον Δήμο Πολυγύρου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το χωριό κατοικείται από 452 κατοίκους, οι οποίοι ως επί το πλείστον ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία, την εστίαση και τουρισμό, ή εργάζονται στα μεταλλεία Γερακινής (και παλαιότερα στου Βάβδου).

Η γραφική τοποθεσία στην οποία είναι χτισμένος ο Άγιος Πρόδρομος, με τον Ρεσετνικιώτη ποταμό - ή Τρανό λάκκο, ο οποίος αποτελεί μία από τις πηγές του Ολύνθιου - να διαρρέει το χωριό, τα παραδοσιακά σπίτια και την αναπαλαιωμένη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (χτισμένη το 1851), το καθιστούν πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Στις παραδοσιακές ταβέρνες - 9 στον αριθμό - ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πασίγνωστο σουβλάκι Αγίου Προδρόμου, παραδοσιακό ψωμί και γλυκά, μέλι, καφέ κτλ.

Σημαντικές εορτές αποτελούν η Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου, το πανηγύρι στο εξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου στις 28-29 Αυγούστου, το οποίο μάλιστα από τα παλαιά χρόνια συγκέντρωνε πλήθος πιστών, το πανηγύρι του Αγίου Χριστοφόρου, του Αη-Γιώργη, του Αη-Λια, της Αγ. Άννας.

Στην μακραίωνη ιστορία του, στο χωριό έχουν διασωθεί και πολλά έθιμα, όπως “Οι Φουταροί”, που ψάλουν τα τοπικά κάλαντα την παραμονή των Θεοφανείων, “Οι φουτχιές” που ανάβουν στις πλατείες του χωριού την παραμονή της Γεννήσεως του Αγίου Προδρόμου στις 23 Ιουνίου, το παραδοσιακό μασκάρεμα των παιδιών τις Απόκριες, η λιτανεία της ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και άλλα πιο ξεχασμένα, όπως “Οι Λαζαρίνες”, “Το έθιμο της σ’χωρήσεως”.

25/3/16

Οθωμανική απογραφή Ρεσιτνικίων του 1845

Τα οθωμανικά αρχεία - σε συνδυασμό πάντα με τα διάσπαρτα οικογενειακά αρχεία - αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό γνώσεων και πληροφοριών, όσον αφορά την ιστορία, την γενεαλογία, την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση των κατοίκων ενός τόπου.

Ένας τύπος οθωμανικών κατάστιχων είναι και τα λεγόμενα temettuat defterleri. Τα συγκεκριμένα κατάστιχα, περιλαμβάνουν τα ονόματα των αρρένων αρχηγών των οικογενειακών κλήρων, όπως και κάποιων συγγενών τους, και τις προσόδους τους από τις διάφορες οικονομικές τους δραστηριότητες. Την γεωργική τους παραγωγή, τα ζώα τα οποία κατείχαν, πολλές φορές το επάγγελμά τους, την φορολογία τους.

Στην σημερινή μας ανάρτηση, θα γίνει παρουσίαση ενός τέτοιου κατάστιχου από τα Ρεσιτνίκια - Άγιο Πρόδρομο, του έτους 1845. Το εν λόγω τεφτέρι βρίσκεται στο Αρχείο Πρωθυπουργίας της Κωνσταντινούπολης (Başbakanlık Arşivi), με κωδικό εισαγωγής MLD.VRD.TMT.d #11697, και το προμηθευτήκαμε κατά την πρόσφατη επίσκεψή μας εκεί.

Είναι συγκινητικό ότι διασώζονται τα ονόματα αρκετών από τους προγόνους μας, οι οποίοι ήταν ουσιαστικά οι επιζώντες της επανάστασης της Χαλκιδικής του 1821, και οι οποίοι επιστρέφοντας στο χωριό, δημιούργησαν τον πυρήνα των περισσότερων οικογενειών που μένουν σήμερα σε αυτό. Να σημειωθεί ότι η ταύτιση με συγκεκριμένα άτομα και οικογένειες είναι δύσκολη, καθώς δεν αναφέρονται επώνυμα. Η μεταγραφή και μετάφραση από το πρωτότυπο κείμενο πραγματοποιήθηκε από εμάς.

Καλή σας ανάγνωση.


Απόσπασμα από το πρωτότυπο κείμενο

--------------------------------------------------------------------------------------------



























































1. Το κοίλο ή κοιλό ήταν μονάδα μέτρησης χωρητικότητας των δημητριακών και ισοδυναμούσε με 24 οκάδες. Δηλαδή 1 κοίλο = 24 οκάδες ≈30 kg.
2. Στο πρωτότυπο κείμενο harir kozası.
3. Στο πρωτότυπο κείμενο keçileri ticareti.
4. Στο πρωτότυπο κείμενο ahırcılık, δηλαδή η ενασχόληση με την  φροντίδα των ζώων και την καθαριότητα του αχυρώνα.
5. Στο πρωτότυπο arı hizmetkârliği.
6. Στο πρωτότυπο κείμενο eshâb-ı ağnam, που στην κυριολεξία σημαίνει συνοδός προβάτων.
7. Εσφιγμενίτικο μετόχι στο χωριό Πορταριά. Όπου περίπου σήμερα ο Γεωργικός Συνεταιρισμός.
8. Το σημερινό χωριό Ζωγράφου.
9. Τα Βρωμόσυρτα, σημερινός Άγ. Παντελεήμονας.
10. Οι ημερομηνίες έχουν μετατραπεί στο Ιουλιανό ημερολόγιο.
11. Στο πρωτότυπο Μόσχογλου, ίσως Μοσχόπουλος ή Μοσχούδης.

3 σχόλια:

  1. Ευχαριστούμε πολύ! Εν καιρώ θα ανεβάσω κι άλλα που έχω. Απλά θέλουν λίγη δουλειά ακόμη. Δύσκολη η αραβική γραφή, και τα τουρκικά γενικότερα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή