Ο Άγιος Πρόδρομος, βρίσκεται στην κεντρική Χαλκιδική. Απέχει από την πρωτεύουσα, τον Πολύγυρο, μόλις 14 km. και από την Θεσσαλονίκη 50 km. Μετά την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστριας, υπάγεται στον Δήμο Πολυγύρου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το χωριό κατοικείται από 452 κατοίκους, οι οποίοι ως επί το πλείστον ασχολούνται με την γεωργία, την κτηνοτροφία, την εστίαση και τουρισμό, ή εργάζονται στα μεταλλεία Γερακινής (και παλαιότερα στου Βάβδου).

Η γραφική τοποθεσία στην οποία είναι χτισμένος ο Άγιος Πρόδρομος, με τον Ρεσετνικιώτη ποταμό - ή Τρανό λάκκο, ο οποίος αποτελεί μία από τις πηγές του Ολύνθιου - να διαρρέει το χωριό, τα παραδοσιακά σπίτια και την αναπαλαιωμένη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (χτισμένη το 1851), το καθιστούν πόλο έλξης πολλών επισκεπτών. Στις παραδοσιακές ταβέρνες - 9 στον αριθμό - ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πασίγνωστο σουβλάκι Αγίου Προδρόμου, παραδοσιακό ψωμί και γλυκά, μέλι, καφέ κτλ.

Σημαντικές εορτές αποτελούν η Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου, το πανηγύρι στο εξωκλήσι του Αγίου Προδρόμου στις 28-29 Αυγούστου, το οποίο μάλιστα από τα παλαιά χρόνια συγκέντρωνε πλήθος πιστών, το πανηγύρι του Αγίου Χριστοφόρου, του Αη-Γιώργη, του Αη-Λια, της Αγ. Άννας.

Στην μακραίωνη ιστορία του, στο χωριό έχουν διασωθεί και πολλά έθιμα, όπως “Οι Φουταροί”, που ψάλουν τα τοπικά κάλαντα την παραμονή των Θεοφανείων, “Οι φουτχιές” που ανάβουν στις πλατείες του χωριού την παραμονή της Γεννήσεως του Αγίου Προδρόμου στις 23 Ιουνίου, το παραδοσιακό μασκάρεμα των παιδιών τις Απόκριες, η λιτανεία της ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και άλλα πιο ξεχασμένα, όπως “Οι Λαζαρίνες”, “Το έθιμο της σ’χωρήσεως”.

24/2/15

Οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο των οικογενειακών κλήρων του Αγ. Προδρόμου (1872-1907), Μέρος ΣΤ'

(σε συνέχεια από το Μέρος Ε')

51. Μόσχος Αντρώνη [Μόσχος Καρράς. Η ταύτιση είναι δύσκολη. Υπήρχε ένας Μόσχος Καρράς (1855-;) του Αργυρίου, όμως δεν ταιριάζει το πατρώνυμο. Υπήρχε βέβαια και ο Βασίλειος Καρράς (1866-;) του Αντρώνη, του οποίου ίσως να ήταν αδερφός ο προαναφερθέντας].
  • 1 σπίτι (στο χωριό) [Στα "Καρράδ'κα"]
  • 1 αχυρώνα (μέσα στο χωριό)
  • 5 αμπέλια (Αη-Γιώργη)
  • 26 χωράφια
52. Δημητράκης Τριανταφύλλου [Δημήτριος Τριαντ. Ντασιούδης (;-1872). Δεν πρέπει να άφησε απογόνους. Είχε τουλάχιστον δύο αδέρφια: τον Στέργιο (;-1864) και τον Γιάννη, από τον οποίον προέρχονταν όλα τα μέλη της οικογένειας Ντασιούδη στο χωριό μας].
  • 1 σπίτι (στο χωριό) [Όπου περίπου η σημερινή οικία Βασιλείου-Τραγιανής Αντωνιάδη]
  • 3 αμπέλια (Αη-Γιώργη)
  • 20 χωράφια
53. Βαγγέλης Νικόλα [Βαγγελικός Νικ. Κουργιαννάκης ή Ευαγγελινός (1846-;). Είχε τουλάχιστον δύο αδέρφια: τον Γιαννάκη και τον Άγγελο (1855-;)].
  • 2 σπίτια (μέσα στο χωριό) [Όπου οι σημερινές οικίες Κων/νου Ευαγγ. Ευαγγελινού και αδερφών Κουργιαννάκη]
  • 1 αμπέλι (Αη-Γιώργη)
  • 12 χωράφια
54. Μιχάλης Μόσχου [Μιχαήλ Μόσχ. Σφόλκου. Είχε ένα τουλάχιστον παιδί, τον Μόσχο (1835-;)].
  • 1 σπίτι (στο χωριό) [Στα "Σφολκάδ'κα", όπου περίπου σήμερα η οικία Δημητρίου Αστ. Σφόλκου]
  • 1 αχυρώνα (μέσα στο χωριό)
  • 16 χωράφια
55. Παναγιώτης Στογιάννη [Παναγιώτης Στογιάννης ή Χρυσάφης. Είχε τουλάχιστον τρία παιδιά: τον Θανάση, τον Στογιάννη ή Γιάννη (;-1909) και τον Γιώργο].
  • 1 σπίτι (στο χωριό)
  • 22 χωράφια
56. Παιδιά Γιώργου Μανώλη [Στα παιδιά του Γεωργίου Εμμ. Βατζιόλα (;-1864) από κοινού. Είχε έξι παιδιά: τον Μανώλη (1843-;) γνωστό και ως Αναγνώστη, τον Βασιλικό (1848-;), την Ζαφείρω (1849-1957) σύζυγο Σταύρου Ναούμ Μαυρογιάννη, τον Αγοραστό (1849-;) που πήγε στον Γεροπλάτανο, τον Χριστόδουλο (1858-;) και τον Νίκο (1861-;)].
  • 1 σπίτι (στο χωριό) [Στα "Βατζολάδ'κα", άγνωστο σε ποιο σημείο]
  • 2 αχυρώνες (μέσα στο χωριό)
  • 3 αμπέλια (Αη-Γιώργη)
  • 32 χωράφια
Χριστόδουλος Γιώργου [ο γιος του προηγούμενου Χριστόδουλος Βατζόλας].
  • 1 σπίτι (στο χωριό) [Στα "Βατζολάδ'κα", άγνωστο σε ποιο σημείο]
Απόσπασμα διαθήκης Αγοραστού Γ. Βατζόλα (1913)
(Αρχείο Επισκοπής Αρδαμερίου & Γαλατίστης)

57. Δημητράκης, γιος Δημήτρη Αβράμη [Ο Δημητράκης Δημ. Αβράμης ήταν ο μικρότερος αδερφός του Χρήστου (1845-;) και Θόδωρου Αβράμη. Είχε τέσσερα τουλάχιστον παιδιά: τον Στεριανό (1862-;), την Μαρία σύζυγο Βασιλικού Αστ. Κατσίκα, την Δάφνη σύζυγο Ιωάννη Αθ. Σαράφη και τον Δημήτρη (1869-1960)].
  • 1 σπίτι (στο χωριό) [Άγνωστη η τοποθεσία. Ίσως όπου περίπου η οικία Καλαμαρινού]
  • 3 αμπέλια (Αη-Γιώργη)
  • 8 χωράφια
    Δυσανάγνωστο σχόλιο [Αναφέρει κάτι για βακούφι, δηλαδή εκκλησιαστική περιουσία]
    • 1 μύλος (στην άκρη του χωριού) [Αναφέρεται ή στον λεγόμενο "Βακούφ'κο ή Απάν' τον μύλο", που ανήκε στην εκκλησία και βρίσκονταν επάνω από την σημερινή πηγή στο "Λαγκαδούδ'", ή στο σημείο όπου παλαιότερα υπήρχε μέσα στο χωριό ο αλευρόμυλος της οικογένειας Βατζόλα]
    Δημητράκης Χρήστου [Δημητράκης Χρ. Αβράμης (1865-;). Διετέλεσε κατά τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας πρόεδρος και κοινοτικός σύμβουλος στο χωριό. Τιμήθηκε ως μακεδονομάχος. Είχε τέσσερα παιδιά: την Αγγελική (1890-;) σύζυγο Γεωργίου Χριστόδ. Βατζόλα, τον Χρήστο Αβραμίδη (1896-;), την Μαρία Αβραμίδη-Βουρατζή (1900-1969)] και την Χαρίκλεια (1907-;) σύζυγο Αστερίου Δήμ. Γραμμένου].
    • 1/2 σπίτι (στο χωριό) [Ίσως όπου οι οικίες Δημήτρη και Στέργιου Αβραμίδη]
    • 1 αχυρώνα (μέσα στο χωριό)
    • 7 χωράφια
    Θόδωρος & Δημήτρης & Χρήστος, παιδιά Δημήτρη [Τα αδέρφια που αναφέρθηκαν στην αρχή του κλήρου, οι οποίοι κατείχαν είτε από μόνοι τους, είτε μεταξύ τους τα παρακάτω περιουσιακά στοιχεία].

    Μάλλον από κοινού
    • 34 χωράφια
    Δημήτρης & Θόδωρος
    • 1 σπίτι (στο χωριό) [Στα "Αβραμάδ'κα", άγνωστο σε ποιο ακριβώς σημείο]
    Θόδωρος [Ο Θεόδωρος Δημ. Αβράμης είχε τουλάχιστον τρία παιδιά: τον Νίκο (1876-;), τον Δημήτρη (1878-;) και τον Θανάση (1883-;), για τον οποίο δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα]
    • 1 αχυρώνα (μέσα στο χωριό)
    Χρήστος [Ο Χρήστος Δημ. Αβράμης (1845-;) είχε δύο τουλάχιστον παιδιά: τον Δημητράκη (1865-;) που προαναφέραμε, και την Μαρία (1871-1961) που παντρεύτηκε στον Βάβδο τον Στέργιο Σαμαρά].
    • 1 σπίτι (στο χωριό) [Στα "Αβραμάδ'κα", άγνωστο σε ποιο ακριβώς σημείο]
    • 1 μαγαζί (μέσα στο χωριό)
    • 2 αμπέλια
    • 15 χωράφια
    58. Γιώργος Θανάση [Γεώργιος Αθ. Παπαθανάσης (1869-), ο επονομαζόμενος Γιωρίκας. Προερχόταν από οικογένεια ιερέων, καθώς ο πατέρας του Θανάσης, ο παππούς του Μαυρουδής και ο αδερφός του Δημήτρης Οικονόμου ήταν ιερείς. Είχε τρία ακόμη αδέρφια, τον Γιάννη ή Γιάγκο, την Μορφούλα και τον Νίκο. Μιλούσε άπταιστα την τουρκική και διετέλεσε πρόεδρος της κοινότητας επί τουρκοκρατίας. Απέκτησε έξι τουλάχιστον παιδιά: την Αγγελική (1890-;) σύζυγο Στέργιου Π. Αναγνώστου, τον Αλέξανδρο (1901-;), τον Μαυρουδή (1905-;) δάσκαλο και λαογράφο, ο οποίος πήγε στην Αρναία. Τον Αριστείδη (1908-1948), την Ελευθερία (1912-;) σύζυγο Κων/νου Χαλικιά, και τον Κων/νο (1915-;)].
    • 2 σπίτια (στο χωριό) [Το ένα όπου περίπου η σημερινή οικία Ελένης Παπαθανασίου, και το άλλο όπου το πάρκο απέναντι από την κοινότητα, το οποίο αργότερα ανήκε στον αδερφό του Γιώργου, τον παπα-Δημήτρη, ο οποίος το πούλησε στον Θανάση Ιωάν. Μπετσιά (1860-1933) που ήρθε από τα Σανά]
    • 1 αχυρώνα (Αη-Λια)
    • 11 χωράφια
    Γιάννης Θανάση [Ο Γιάγκος Παπαθανασίου, αδερφός του Γεωργίου]
    • 15 χωράφια
    Επαινετική επιστολή προς τον παπα-Δημήτριο Οικονόμου
    για την εθνική του δράση κατά την διάρκεια του Μακεδ. Αγώνα
    (Αρχείο Μαρίας Δημ. Διαβάτη)

    59. Αυγερινός Χρήστου [Αυγερινός Χρ. Αυγέρος. Είχε τρία τουλάχιστον παιδιά: τον Χρήστο, την Μαρία και τον Βασιλικό (1845-;)].
    • 2 σπίτια (στο χωριό) [Άγνωστο που. Ίσως στα "Αυγεράδ'κα", αλλά κατά πάσα πιθανότητα παράπλευρα από την εκκλησία]
    • 1 αμπέλι (Αη-Γιώργη)
    • 16 χωράφια
    Χρήστος & Μαρία, παιδία Αυγερινού Χρήστου
    • 1 αμπέλι (Αη-Γιώργη)
    • 27 χωράφια
    Απόσπασμα επιστολής Πατριάρχη Κων/πόλεως κ.κ Γρηγορίου ΣΤ'
    προς τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, με την οποία τον ενημερώνει
    για την διενέργεια εράνου εκ μέρους του παπα-Θανάση παπα-Μαυρουδή
    με σκοπό την επισκευή εκκλησίας στο χωριό Ρεσιτνίκια.
    (Αρχείο Πατριαρχείου Κων/πόλεως)

    -----------------------------------------------------------------------------------------

    Αυτοί λοιπόν ήταν οι οικογενειακοί κλήροι του Αγίου Προδρόμου την περίοδο 1872-1907. Άξιον απορίας αποτελεί το γεγονός ότι από αυτήν την καταγραφή λείπουν μερικές οικογένειες, οι οποίες αναφέρονται σε άλλες της ίδιας περιόδου: Καραγκούνη-Κυριάκου, Μυλωνά, Μοσχούδη, Μιχαλούδη-Χαλκιά, Κιούπη, Καλαμαρινού. Είναι πιθανόν να συμπληρώθηκαν σε μεταγενέστερο τεφτέρι.

    Τα οθωμανικά αρχεία λοιπόν προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για την ιστορία του χωριού μας, τόσο την τοπική όσο και την οικογενειακή. Η μελέτη των οικογενειακών αρχείων που διασώζονται θα μπορούσε σίγουρα να προσφέρει νέα στοιχεία, ξεκαθαρίζοντας το θολό τοπίο των υποθέσεων και των εκτιμήσεων για την ταύτιση ατόμων και τοπωνυμίων, τα οποία δεν παρατίθενται εδώ λόγω της δυσκολίας ανάγνωσης πολλών από αυτών και λόγω οικονομίας χώρου και χρόνου.

    Η εν λόγω καταγραφή, μεταγραφή για την ακρίβεια, σίγουρα έχει κάποια λάθη, τα οποία με την βοήθεια όλων μπορούν να διορθωθούν ή να συμπληρωθούν. Η απουσία γυναικείων ονομάτων από τα κατάστιχα, για παράδειγμα, μπορεί να αναπληρωθεί από την συλλογική μας μνήμη. Τα οθωμανικά έγγραφα που πολλοί έχουμε από τους παππούδες μας μπορούν να ρίξουν φως στην λήθη του παρελθόντος.

    Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για οποιαδήποτε διόρθωση, επισήμανση ή συμπλήρωση. Για την ακρίβεια, πιστεύω ότι επιβάλλεται. Όσοι διαθέτουν παλαιά έγγραφα, για τα οποία θα ήθελαν να μάθουν περισσότερες λεπτομέρειες, ας μην διστάσουν να μας τα αποστείλουν σε ευκρινές φωτοαντίγραφο ή σκαναρισμένα ή εάν θέλουν, μπορούν να τα μοιραστούν με όλους εμάς μέσω αυτού του ιστολογίου.

    Το e-mail επικοινωνίας είναι το g_sarafis@yahoo.gr

    Ευχαριστώ

    Γιάννης Δημ. Σαράφης

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Δημοσίευση σχολίου